ปัญหาสุนัขจรจัด สาเหตุและแนวทางการแก้ปัญหา

จากการสัมมนาร่วมระหว่างสมาคมคุ้มครองสวัสดิภาพสัตว์แห่งโลก (THE WORLD SOCIETY FOR THE PROTECTION OF ANIMALS หรือ WSPA) กับกรุงเทพมหานครที่ผ่านมา เพื่อหากลยุทธ์การควบคุมสุนัขจรจัดให้มีประสิทธิภาพ ซึ่งมีประเด็นที่น่าสนใจ โดยเฉพาะการจำแนกแยกแยะสาเหตุที่มาปัญหาสุนัข/แมวจรจัด ปัญหาสุนัขจรจัด เกิดจากการที่มีการเพิ่มของจำนวนประชากรสุนัขมากเกินไป (OVER POPULATION) ซึ่งสาเหตุใหญ่ ๆ มาจาก : • การขาดความรับผิดชอบของเจ้าของสัตว์ • การขาดความรับผิดชอบของผู้เพาะพันธุ์สัตว์ • การขาดความรับผิดชอบของผู้เพาะพันธุ์และสมาคมที่เกี่ยวข้องกับพันธุ์สัตว์ • การขาดความรับผิดชอบของสัตวแพทย์ • การขาดความรับผิดชอบของหน่วยงานของรัฐ ผลกระทบต่อคน สัตว์ และสิ่งแวดล้อม ผลกระทบต่อคน – เป็นพาหะสำคัญนำโรคพิษสุนัขบ้า และโรคสัตว์ติดคนอื่น ๆ – รบกวนและสร้างความเสียหายต่อปศุสัตว์ – มลพิษจากอุจจาระ – มลภาวะจากเสียง – สาเหตุที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุทางการจราจร ผลกระทบต่อสุนัขและแมว – เสียชีวิตหรือได้รับบาดเจ็บบนถนน – เสียชีวิตหรือได้รับบาดเจ็บโดยเจ้าของฟาร์ม,ปศุสัตว์โรค – ภาวะขาดอาหาร (ทุพโภชนา) – ดุร้าย – ถูกทำลาย โดยผู้มีอำนาจหน้าที่ อย่างไรก็ตาม มีปัจจัยที่เอื้ออำนวยให้สุนัขจรจัดมีการดำรงชีวิตอยู่ได้ วิธีที่จะควบคุมจำนวนสุนัขให้ได้ผลที่ควรพิจารณา คือ 1. เข้มงวดในการเคลื่อนย้ายสัตว์ 2. ควบคุมการผสมพันธุ์ 3. ควบคุมแหล่งที่อาศัย โดยมี 3 องค์กรสำคัญที่มีส่วนร่วมในการแก้ปัญหา คือ 1. ภาครัฐ 2. สัตวแพทย์ 3. ประชาชน และควรแก้ปัญหาที่รากเหง้าของสาเหตุ คือ 1. การเพิ่มของจำนวนประชากรมากเกินไป (OVER POPULATION) 2. การขาดความรับผิดชอบของเจ้าของ โดยมีมาตรการสำคัญ 4 ประการ (THE KEY PRINCIPLE OF STRAY CONTROL) คือ 1. การออกกฎหมายในระดับประเทศหรือท้องถิ่น 2. การจดทะเบียนสุนัขเพื่อควบคุมสุนัขมีเจ้าของ การฉีดวัคซีน 3. การทำหมัน 4. การให้ความรู้เพื่อให้เจ้าของสัตว์เกิดความรับผิดชอบ และให้ประชาชนช่วยกันดูแลสิ่งแวดล้อม รวมทั้งเห็นถึงประโยชน์ของการทำหมัน